Tarım ve Hayvancılık Yapılarının Hazırlanması ve Fenni Mesuliyeti HK Genelge
T.C.
BAYINDIRLIK VE ÎSKAN BAKANLIĞI
Teknik Araştırma ve Uygulama Genel Müdürlüğü
02/11/2010
Sayı : B.09.0.TAU.0.16.00.07-010.06 /10370
Konu : Tarım ve Hayvancılık Yapılarına Ait Etüt ve Projelerin Hazırlanması ve Fenni Mesuliyet Üstlenilmesi.
GENELGE 2010/22
İlgi : a) 13.10.2009 tarih ye 2009/2 sayılı Genelgemiz.
- b) 12.02.2010 tarih ve 2010/2 sayılı Genelgemiz.
3194 sayılı İmar Kanunu’nun 17 Aralık 2009 tarihli ve 27435 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 9/12/2009 tarihli 5940 sayılı İmar Kanunu ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde. Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun l’inci maddesi ile değişik 28’inci maddesinin yedinci fıkrasında “27’nci madde kapsamındaki yapılar ile entegre tesis niteliğinde olmayan ruhsata tabi tarım ve hayvancılık yapılarına ait 22’nci maddede yer alan etüt ve projeler, il özel idarelerince veya Bakanlığın taşra teşkilatınca hazırlanabilir. Bu tarım ve hayvancılık yapılarına dair fenni mesuliyet, il özel idaresinin veya Bakanlığın taşra teşkilatının mimar ve mühendisleri tarafından üstlenilebilir.” hükmü yer almaktadır.
İlgi (b) Genelgemizde söz konusu madde hükmüne ilişkin açıklamalara yer verilerek, söz konusu yapıların bölgenin özelliğine ve gereksinimlerine göre şekillendirilmesi, kırsal kimliğin korunması, ilk tesis maliyetlerinin azaltılması ile kırsal alanlardan kentlere olan göçün önlenmesi, nitelikli tarım ve hayvancılık amaçlı yapılar ve mekânlar oluşturulması, ayrıca bu tarım ve hayvancılık amaçlı yapılara ilişkin fenni mesuliyetin il özel idaresinin veya Bakanlık taşra teşkilatının mimar ve mühendis unvanlı personeli tarafından üstlenilebilmesi sağlanarak bu yapılara ilişkin yaşanan denetim sıkıntısının önüne geçilmesinin hedeflendiği belirtilmiştir.
Ayrıca 3194 sayılı İmar Kanununun 28’nci maddesinin yedinci fıkrasında belirtilen yapı ve tesislere ait etüt ve projeler ile bu yapı ve tesislere ait fenni mesuliyet hizmetinin il özel idareleri veya bayındırlık ve iskân il müdürlüklerince herhangi bir yetki sınırı dikkate alınmaksızın il bütününde, kurumun iş yüküne ve potansiyeline göre üstlenilebilmesinin mümkün hale geldiği ve bu yöndeki taleplerin öncelikle başvuru yapılan kurum tarafından karşılanması hususları da aynı Genelgemizde ifade edilmiştir.
Konuyla ilgili olarak Bakanlığımıza yapılan başvurularda, köy yerleşik alanı içinde veya dışında zati ihtiyaç amaçlı olanlar dışındaki tarım ve hayvancılık amaçlı yapılara dair fenni mesuliyet üstlenilmesinin mümkün olup olmadığı hakkında görüş istenmekte ve 2009/2 sayılı Bakanlığımız Genelgesinde yer alan “Zati ihtiyaç dışında kalan ticari amaçlı tanm ve hayvancılık işletmeleri” ifadesinin, Hayvancılık İşletmelerinin Kuruluş Çalışma, Denetleme Usul ve Esaslarına Dair Yönetmeliğin tanımlar başlıklı 4’üncü maddesinin birinci fıkrasını (1) bendinde belirtilen “zati ihtiyaç amaçlı hayvancılık işletmesi” tanımındaki işletmelerle karıştırıldığı hususlarında tereddütler yaşandığı iletilmektedir.
Yapılan düzenlemede, Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca hazırlanan ve 09.08.2006 tarih ve 26254 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Hayvancılık İşletmelerinin Kuruluş Çalışma, Denetleme Usul ve Esaslarına Dair Yönetmeliğin tanımlar başlıklı 4üncü maddesinin birinci fıkrasının (1) bendinde belirtilen zati amaçlı hayvancılık işletmelerini kapsadığına ilişkin herhangi bir hüküm bulunmamaktadır.
2009/2 sayılı Genelgemizde adı geçen zati ihtiyaç dışında kalan ticari amaçlı tarım ve hayvancılık işletmesi ifadesi, köylünün kendi ihtiyacına yönelik olup, İmar Kanunu’nda zati ihtiyacın belirlenmesine ilişkin herhangi bir tanım ve sayı sınırlaması yer almamaktadır.
Dolayısıyla, İmar Kanununun 27’nci maddesi kapsamında bulunan yapılar ile entegre tesis niteliğinde olmayan ruhsata tabi tarım ve hayvancılık tesislerine, bayındırlık ve iskân müdürlükleri veya il özel idarelerince, gerek yapı projelerinin hazırlanmasına gerekse denetime yönelik fenni mesuliyet üstlenilmesi konusunda teknik destek sağlanmasının önünde herhangi bir engel bulunmamaktadır. Bu kapsamda fenni mesuliyeti Bakanlığımız taşra teşkilatı ve il özel idareleri tarafından üstlenilen yapıların, 4708 sayılı Yapı Denetim Hakkında Kanun hükümleri dışında değerlendirilmesi gerekmektedir.
Ayrıca Tarım ve Köy işleri Bakanlığı tarafından yapılan düzenlemeler farklı mevzuata yönelik uygulamaları kapsadığından, İmar Kanunu’nun proje, ruhsat, denetime yönelik fenni mesuliyete ilişkin hükümlerini etkilememekte olup, imar uygulamalarının İmar Kanunu kapsamında gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Uygulamalarda tereddüte düşülen hususları ortadan kaldırmak amacı ile ilgi (a) Genelgemizin 2’nci maddesinde “3194 sayılı İmar Kanunun 27’nci maddesi kapsamında ruhsata tabi olmayan yapı yapılabilmesi” başlığı altında yer alan “Zati ihtiyaç dışında kalan ticari amaçlı tarım ve hayvancılık işletmelerine ait yapıların anılan madde hükmü kapsamında değerlendirilmesi söz konusu değildir.” ifadesi, çıkarılmıştır.
Diğer taraftan 3194 sayılı İmar Kanunu uyarınca çıkarılan Plansız Alanlar İmar Yönetmeliğinin 51’inci maddesinde, köy ve mezraların yerleşik alanlarında ve civarında bir parselde köy nüfusuna kayıtlı ve köyde sürekli oturanlarca yapılacak tarımsal ve hayvancılık amaçlı yapıların ve konut yapılarının müştemilat dahil taban alanı kat sayısının %40 ı geçemeyeceği ile, 52’nci maddesinde, köy ve mezraların yerleşik alanlarında 2 kat (6.50) m. den fazla katlı bina yapılamayacağı hükümleri yer almakta olup, burada belirtilen % 40 ifadesinin emsal olarak değerlendirilmemesi, maksimum taban alam kat sayısı (TAKS) olarak değerlendirilerek uygulamaların gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
Yukarıdaki açıklamaların iliniz dahilindeki Bayındırlık ve İskan Müdürlüklerine İl Özel idarelerine İl ve İlçe tarım müdürlüklerine ve belediyelere duyurulması ve uygulamaların yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda yürütülmesi hususunda;
Bilgilerinizi ve gereğini arz ve rica ederim.
Mustafa DEMİR
Bakan
DAĞITIM :
Gereği
81 İl Valiliği’ne
Bilgi:
-Başbakanlığa
-DPT Müsteşarlığına(Böl.Gel.ve Yap.Uy.Gn.Müd.)
-DPT Müsteşarlığına(Sos.Sek.ve Koord.Gn.Müd.l)
-İç işleri Bakanlığına (Mah.id.Gn.Müd.)
-Tarım ve Köyişleri Bak.(Strateji Geliş.Başk.)
-Tarım ve Köyişleri Bak.(Tarım ve Kırsal Kal.Des.Kur.)